تبیین رابطه هویت ملی و توسعه سیاسی؛ مطالعه ی موردی ایران بعد از انقلاب 1357

توسعه در لغت به معنی گسترش و بهبود است و علاوه بر ابعاد کمی در اصل دارای ابعاد کیفی نیز می باشد.توسعه سیاسی نیز به عنوان وجه سیاسی پدیده ی چند وجهی توسعه، شرط لازم برای تحقق آن است و نمی توان در جریان توسعه، آن را نادیده گرفت. مبحث هویت ملی به عنوان یکی از اساسی ترین و جدی ترین مباحث عصر مدرن و پسامدرن و در عین حال مشروع ترین و فراگیر ترین نوع هویت جمعی می باشد.براین اساس هویت ملی را می توان مهم ترین مبنای همبستگی و انسجام ملی و در نتیجه کنش جمعی ملت دانست.چالش های پیش روی آن به ویژه در کشورهای متنوع مانند ایران می تواند بحران های جدی به بار آورد. مقوله ی هویت نخستین گام در جهت توسعه ی سیاسی محسوب می شود. در همین راستا بحث تئوری بحران در توسعه و رشد سیاسی شکل گرفته است. در این تئوری چنانچه نظام سیاسی بتواند پنج بحران را به گونه ای منطقی و توفیق آمیز پشت سر گذارد می تواند ادعا کند که به توسعه رسیده است، در این میان شاید بتوان گفت بحران هویت از حیث توالی در مرتبه ی نخست قرار دارد و عامل برانگیختگی سایر بحران ها نیز باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت هویت ملی و کیفیت تحقق توسعه ی سیاسی در ایران، پس از وقوع انقلاب اسلامی است. مروری بر ادبیات توسعه در ایران نشان می دهد که درباره ی مقوله ی توسعه ی سیاسی به طور خاص، مطالعات چندانی صورت نگرفته است، از سویی وقوع انقلاب اسلامی نیازبه باز تعریف، باز سازی و باز خوانی عناصری در هویت ملی ایرانی را مطرح کرد که جدای از غنای تاریخی و شکل گیری در طول تاریخ یک ملت از زمان انقلاب مشروطه به بعد مورد بی مهری و کم توجهی قرار گرفته بود. براین اساس فرض بر این است که بین این دو مقوله ارتباطی متقابل وجود دارد و رویکرد متفاوت دولت ها ی جمهوری اسلامی تعریف، تحقق و استقرار این دو مقوله را با افت و خیزها و بعضا چالش هایی مواجه ساخته است که چنانچه گفته شد رسیدن نظام به توسعه همه جانبه در گرو حل این بحران ها و چالش های پیش روی هویت ملی و توسعه سیاسی می باشد.